بیماری خودایمنی یکی از بیماری های شایع در بانوان می باشد که دلایل و انواع مختلفی دارد و می تواند کیفیت زندگی بانوان را تحت تاثیر خود قرار دهد. این بیماری شایع زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن خود زنی کرده و به جای محافظت از بدن، به سلول ها و بافت های خود حمله میکند . بیماریهایی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید، تیروئیدیت هاشیموتو و مولتیپل اسکلروزیس (MS) نمونههایی از این دستهاند که زنان را بیشتر از مردان درگیر میکنند. ما در این مقاله قصد داریم شما را با اصلاح بیماری خود ایمنی در زنان با تغذیه آنها در این بیماری با شما صحبت کنیم.
دکتر بیتا زاهدی، کارشناس تغذیه و رژیمدرمانی، با تمرکز بر رژیمهای خاص برای بیماران مبتلا به بیماریهای خودایمنی، نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی این افراد دارد. در این مقاله به بررسی عمیق بیماریهای خودایمنی، نقش تغذیه در کنترل آنها و رژیمهای پیشنهادی دکتر بیتا زاهدی میپردازیم. هدف این است که اطلاعاتی جامع و کاربردی ارائه دهیم تا بیماران بتوانند بهترین تصمیمات را برای مدیریت این بیماریها بگیرند.
چنانچه شما نیز قصد دریافت رژیم غذایی از دکتر زاهدی را دارید میتوانید با مراجعه به سایت و یا تماس با پشتیبانان زاهدی دایت مشاوره غذایی آنلاین دریافت نموده و به صورت غیر حضوری رژیم مورد نیاز بدن خود را به صورت شخصی سازی شده از ایشان دریافت نمایید. 09120792957
بیماریهای خودایمنی: تعریف و شایعترین موارد در زنان
بیماری خود ایمنی در 80 نوع مختلف در دنیا وجود دارد که بیشترین درگیری به این بیماری را زنان دارا می باشند. ما در اینجا به چند نمونه بسیار مشهور و فراگیر این بیماری اشاره خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE)
لوپوس اریتماتوز سیستمیک (لوپوس) یک بیماری خودایمنی مزمن (طولانی مدت) است که می تواند بسیاری از قسمت های بدن را تحت تاثیر قرار دهد. لوپوس زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی، که به طور معمول از بدن در برابر عفونت و بیماری محافظت میکند، به بافتهای خود حمله میکند. این حمله باعث التهاب و در برخی موارد آسیب بافتی دائمی می شود که می تواند گسترده باشد بر روی پوست، مفاصل، قلب، ریه ها، کلیه ها، سلول های خونی در گردش و مغز تاثیر می گذارد.
اگر مبتلا به لوپوس هستید، ممکن است دورههای بیماری (شعلهور شدن) و دورههای سلامتی (بهبود) را تجربه کنید. شعله های لوپوس می توانند خفیف تا جدی باشند و غیرقابل پیش بینی هستند. با این حال، با درمان، بسیاری از افراد مبتلا به لوپوس می توانند این بیماری را مدیریت کنند.
آرتریت روماتوئید (RA):
آرتریت روماتوئید نوعی آرتریت است که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت پوشاننده مفاصل در هر دو طرف بدن حمله می کند. ممکن است سایر قسمت های بدن شما را نیز تحت تاثیر قرار دهد. علت دقیق آن ناشناخته است. گزینه های درمانی شامل تغییر سبک زندگی، فیزیوتراپی، کاردرمانی، تغذیه درمانی، دارو درمانی و جراحی است.
تیروئیدیت هاشیموتو:
تیروئیدیت هاشیموتو می تواند باعث شود تیروئید شما هورمون تیروئید کافی تولید نکند. این یک بیماری خود ایمنی است. این زمانی اتفاق می افتد که بدن شما آنتی بادی هایی می سازد که به سلول های تیروئید شما حمله می کنند. علائم ممکن است شامل بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر)، خستگی، افزایش وزن و ضعف عضلانی باشد.
مولتیپل اسکلروزیس (MS):
مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری است که باعث از بین رفتن پوشش محافظ اعصاب می شود. مولتیپل اسکلروزیس می تواند باعث بی حسی، ضعف، مشکل در راه رفتن، تغییرات بینایی و سایر علائم شود. به ام اس نیز معروف است. در بیماری ام اس، سیستم ایمنی به غلاف محافظی که رشته های عصبی را می پوشاند، به نام میلین حمله می کند. این امر ارتباط بین مغز و بقیه بدن را قطع می کند. در نهایت، این بیماری می تواند باعث آسیب دائمی به رشته های عصبی شود. هیچ درمانی برای مولتیپل اسکلروزیس وجود ندارد. با این حال، درمان هایی برای کمک به تسریع بهبودی پس از حملات، اصلاح دوره بیماری و مدیریت علائم وجود دارد.
سندرم شوگرن:
سندرم شوگرن (SHOW-grins) یک اختلال در سیستم ایمنی شما است که با دو علامت رایج آن – خشکی چشم و خشکی دهان – شناسایی می شود. این بیماری اغلب با سایر اختلالات سیستم ایمنی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس همراه است. در سندرم شوگرن، غشاهای مخاطی و غدد ترشح کننده رطوبت چشم و دهان معمولاً در ابتدا تحت تأثیر قرار می گیرند و در نتیجه اشک و بزاق کاهش می یابد.
اگرچه ممکن است در هر سنی به سندرم شوگرن مبتلا شوید، اکثر افراد در زمان تشخیص بیش از 40 سال سن دارند. این بیماری در زنان بسیار شایع تر است.
علل و عوامل خطر در بیماریهای خود ایمنی
علت بیماری خود ایمنی هنوز ناشناخته است اما عواملی نیز وجود دارند که این بیماری را تشدید کرده و یا باعث بروز آن می شوند.
عواملی مانند ژنتیک ، هورمون ها، محیط زیست، استرس و …. سوابق ژنتیکی در افراد خانواده خطر ابتلا به این بیماری را در افراد گسترش میدهد. همچنین تغییرات هورمونی که بیشتر در زنان رخ میدهد به ویژه در دوران بارداری و یا دوران یائسگی میتواند محرکی بر این بیماری باشد.
قرار گرفتن در معرض بعضی مواد شیمیایی و یا عفونت ها نیز میتواند این بیماری را بروز دهد و در آخر وجود استرس که برای این بیماری سم است و میتواند سیستم ایمنی را تحت تاثیر خود قرار دهد.
نقش تغذیه در مدیریت بیماریهای خودایمنی
تغذیه صحیح در بسیاری از بیماری ها، می تواند نقش بسزایی داشته باشد من جمله در بیماری خود ایمنی که با کاهش التهاب و یا مدیریت علائم بیماری همراه است.
اصول کلی تغذیه برای بیماران خود ایمنی شامل : پرهیز از مواد التهابی مانند حذف غذاهای فرآوری شده، قندهای افزوده و یا چربی های تراس و یا محدود کردن مصرف گلوتن و لبنیات در افرادی که دچار حساسیت هستند می باشد.
افزایش مصرف مواد ضدالتهابی مانند اسیدهای چرب امگا 3 که در ماهی هایی مانند سالمون و یا دانه های چیا موجود هستند و افزایش آنتی اکسیدان های موجود در میوه ها و سبزیجات رنگارنگ مانند اسفناج ، هویچ و یا انواع توت ها
تنظیم سیستم ایمنی بدن با مصرف پروبیوتیکها مانند ماست پروبیوتیک ، کفیرو کلم ترش و پریبیوتیکها برای بهبود سلامت گوارش و روده ها
حذف حساسیتهای غذایی توسط رژیم حذف (Elimination Diet) برای شناسایی مواد غذایی حساسیتزا.
حفظ تعادل قند خون با مصرف کربوهیدراتهای پیچیده مانند غلات کامل و سبزیجات فیبردار و جلوگیری از مصرف غذاهای گلیسمی دار
رژیم پیشنهادی دکتر بیتا زاهدی برای بیماریهای خودایمنی
در رژیم پیشنهادی دکتر بیتا زاهدی، برای هر فرد به صورت شخصی سازی شده رژیم طراحی می شود و اگر بخواهیم به عنوان یک الگوی کلی از یه وعده غذایی را نام ببریم، اینگونه می نویسیم: 09120792957
صبحانه: | – املت با تخممرغ ارگانیک، اسفناج و آووکادو. |
– نان بدون گلوتن با کره بادام و میوههای تازه (مانند توتها). | |
میانوعده: | – یک مشت آجیل خام (بادام یا گردو) همراه با دمنوش گیاهی. |
نهار: | – ماهی سالمون گریلشده با کینوا و سبزیجات بخارپز (مانند کلم بروکلی و هویج). |
– سالاد سبزیجات تازه با روغن زیتون و آبلیمو. | |
عصرانه: | – کفیر پروبیوتیک با دانه چیا و میوههای خشک بدون شکر. |
شام: | – سوپ استخوان (Bone Broth) با سبزیجات متنوع. |
– مرغ یا بوقلمون کبابی با سیبزمینی شیرین. |
نقش مکملها در بیماریهای خودایمنی
دکتر بیتا زاهدی در راه رژیم بیماری خود ایمنی برای بانوان ، مکمل های زیر را توصیه میکند. ویتامین dبرای تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش التهابات، امگا 3 برای کاهش التهاب و بهبود سلامت قلب. پروبیوتیکها برای سلامت روده و منیزیم برای کاهش استرس و بهبود عملکرد عضلات بسیار مفید است.
جمعبندی
بیماریهای خودایمنی یک چالش جدی برای سلامت زنان هستند، اما با پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و اصول علمی، میتوان علائم آنها را مدیریت کرد. تغذیه یکی از ابزارهای قدرتمند در کاهش التهاب و بهبود کیفیت زندگی بیماران است. دکتر بیتا زاهدی با تخصص در تغذیه و رژیمدرمانی، راهکارهای موثری برای مدیریت این بیماریها ارائه میدهد. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با این بیماریها درگیر هستید، مشاوره با یک متخصص تغذیه میتواند راهگشا باشد. 09120792957
سوالات متداول
آیا مکملها جایگزین رژیم غذایی هستند؟
خیر، مکملها فقط بهعنوان یک تقویتکننده به رژیم غذایی اضافه میشوند.
آیا همه بیماران خودایمنی به رژیم مشابهی نیاز دارند؟
خیر، رژیم غذایی باید بر اساس نیازهای فردی تنظیم شود.
آیا رژیم پیشنهادی باید دائمی باشد؟
بستگی به شرایط فرد دارد، اما بیشتر تغییرات تغذیهای بهعنوان سبک زندگی پایدار توصیه میشوند.
آیا رژیم غذایی میتواند بیماری خودایمنی را درمان کند؟
خیر، اما میتواند علائم را کاهش داده و کیفیت زندگی را بهبود بخشد.